ประวัติของ ตี่จู้เอียะ มีที่มาอย่างไร
ตี่จู้เอียะ มีหลายชื่อเรียก เช่น ตี่จู๋เอี้ย, ตี่จู๋เอี่ยกง, โท่วตี่เอี้ย, โท่วตี่กง, ฮกเต็กซื้อ, โฮ่วโทว, ฮกเต็กเจี้ยซิ้ง เป็นต้น
ประวัติของ ตี่จู้เอียะ ถูกเล่าขานกันมาว่า โท่วตี่กง ผู้มีความเป็นมาจากมนุษย์ในสมัยราชวงศ์จิว (ก่อน พ.ศ. 578 –พ.ศ.288) ชายคนหนึ่งนามเตียเม่งเต็ก เป็นเพียงคนรับใช้ในเรือนคหบดีผู้หนึ่งในสมัยราชวงศ์จิวนั้น วันหนึ่ง ท่านคหบดีได้เดินทางไปทำธุระแดนไกล ได้สั่งการให้นายเตียเม่งเต็กช่วยนำลูกที่ยังเล็กของท่านไปพบท่าน ในขณะที่กำลังเดินทางนั้นระหว่างทางกลับเกิดพายุหิมะตกหนัก เตียเม่งเต็กเห็นบุตรสาวของคหบดีที่ยังเด็ก ร่างกายคงทนทานต่อความหนาวเย็นยะเยือกไม่ไหว จึงถอดเสื้อผ้าของตนมาคลุมให้กับบุตรสาวคหบดีนั้นเสีย ส่วนตัวเตียเม่งเต็กเองไม่สามารถทนความหนาวนั้นได้จึงหนาวตายในที่สุดแต่ปาฏิหารย์ได้เกิดขึ้นในขณะที่เตียเม่งเต็กกำลังจะสิ้นใจ ปรากฏว่าบนท้องฟ้าปรากฏตัวอักษรขึ้นมา 8 ตัวอ่านได้ว่า “น่ำเทียงมึ้งไต่เซียงฮกเต็กซิ้ง” แปลได้ความหมายว่า “ฮกเต็กซิ้งเทพผู้ยิ่งใหญ่แห่งประตูสวรรค์ด้านทิศใต้” สร้างความประหลาดใจให้กับคหบดีทั้งในความซื่อสัตย์และเสียสละของเตียเม่งเต็กเป็นอย่างยิ่ง จึงทำการสร้างศาลเจ้าเตียเม่งเต็กเป็นการตอบแทนพระคุณซึ่งในสมัยต่อมาก็มีชื่อเรียกขานหลายนามเช่น โท่วตี่กง ตี่จู้เอียะ
การบูชาตี่จู้เอียะ ของชนชาวจีนและลูกหลานชาวจีนเชื่อกันว่าตี่จู้เอียะ เป็นเทพประจำบ้านช่วยปกปักอารักษ์คนในบ้าน ตี่จู้เอียะช่วยคุ้มครองเสริมความสุขสมบูรณ์ของผู้อยู่อาศัย หากวางตี่จู้เอียะ ให้ถูกตำแหน่งจะช่วยเสริมดวงชะตาของบ้าน เสริมเรื่องโชคลาภ เงินทอง อำนาจบารมี สุขภาพร่างกายให้กับผู้อยู่อาศัยในบ้านได้อีกด้วย
ทำไมถึงตั้งตี่จู้เอียะไว้บนพื้นบ้าน
มีตำนานเล่าขานมาอีกเหมือนกัน กล่าวว่า ในสมัยพระเจ้าจูง่วงเจียฮ่องเต้ สมัยนั้นมีการบูชาตี่จู่เอียะหรือเทพโท่วตี่ซิ้งกันอย่างแพร่หลายในชนชาวจีน พระเจ้าจูง่วงเจียฮ่องเต้ ได้สเด็จประพาสขุนนางท้องถิ่นแห่งหนึ่งที่โรงเตี๊ยม แต่ที่โรงเตี้ยมแห่งนั้นคนแน่นขนัด มีโต๊ะว่างอยู่หนึ่งตัวที่มีป้ายบูชาตี่จู้เอียะไว้บนโต๊ะ เมื่อพระเจ้าจูง่วงเจียฮ่องเต้เสด็จมาและต้องการนั่งโต๊ะที่ว่างอยู่จึงหยิบป้ายบูชานั้นวางลงพื้นและนำโต๊ะไปเสวยสุรากับขุนนางผู้ปกครองท้องถิ่นด้วยความไม่รู้ แต่ต่อมาหลังจากเจ้าของร้านนำป้ายบูชากลับไปไว้บนโต๊ะดังเดิมปรากฏว่าขุนนางผู้ปกครองว่า เทพโท่วตี่ซิ้งได้เข้าฝันมากล่าวว่า เจ้าเหนือหัวทรงมีรับสั่งให้ข้าไม่ให้นั่งบนที่สูง นับจากนั้นผู้คนจึงนิยมตั้งศาลของโท่วตี่เอี้ยหรือตี่จู้เอียะ ไว้ติดกับพื้นนั่นเอง