เทศกาลไหว้บ๊ะจ่าง ที่มาเป็นอย่างไร เฮงเฮงจะเล่าให้ฟัง

   เทศกาลไหว้บ๊ะจ่าง เป็น 1 ใน 3 เทศกาลสำคัญของลูกหลานชาวจีน คือเทศกาลตรุษจีน เทศกาลไหว้พระจันทร์ และเทศกาลไหว้บะจ่าง มีที่มาจากตำนานของกวีและขุนนางนามว่าชวีหยวน กวีและขุนนางผู้รักชาติแห่งรัฐฉู่ 

ที่ถูกใส่ร้ายจนถูกปลดจากตำแหน่งและเนรเทศออกนอกเมือง ก่อนจะโดนศัตรูยกทัพมายึดเมืองได้สำเร็จ ทำให้ชวีหยวนเสียใจมากจนกระโดดน้ำตายในวันขึ้น 5 ค่ำ เดือน 5 ตามปฏิทินจีน ชาวบ้านที่ทราบเรื่องเลยพากันออกเรือเพื่อตามหาร่างของชวีหยวนเพื่อ

มาทำพิธีแต่ก็หาไม่เจอ ระหว่างทางก็ได้หย่อนอาหารลงในน้ำเพื่อไม่ให้สัตว์น้ำกัดกินร่างของชวีหยวนไปด้วย ตามคำบอกเล่าของชาวบ้านที่ฝันเห็นชวีหยวน จนกลายเป็น “ประเพณีไหว้บะจ่างและประเพณีการแข่งเรือมังกรสืบต่อกันมา”

นอกจากการไหว้บ๊ะจ่างแล้ว ประเพณีไหว้บ๊ะจ่างยังมีกิจกรรมอื่นๆ อีกมากมาย เช่น การแข่งเรือมังกร เป็นประเพณีที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในเทศกาลไหว้บ๊ะจ่าง เป็นการจำลองการตามหาร่างของชวีหยวน 

โดยเรือมังกรจะตกแต่งด้วยกระดาษสีสันสดใสและมีผู้คนพายเรือไปด้วยเสียงกลองและเสียงประทัด ปัจจุบัน เทศกาลไหว้บ๊ะจ่างเป็นเทศกาลที่สำคัญของชาวจีนทั่วโลก มีการเฉลิมฉลองกันอย่างยิ่งใหญ่ในทุกๆ ปี

บ๊ะจ่างเป็นอาหารที่เชื่อว่าทำให้มีความอยู่ดีกินดี

   ในช่วงเดือน 5 ของจีน ซึ่งตรงกับฤดูร้อน การไหว้ด้วยขนมบะจ่างอาจเหมาะสมที่สุด เพราะเมื่อเข้าสู่ฤดูร้อน อาหารมักเก็บได้ไม่นาน เน่าเสียง่าย แต่บะจ่างที่ทำจากข้าวเหนียวสามารถเก็บไว้ได้นานมากขึ้น

ทั้งนี้ การไหว้ด้วยขนมบะจ่างในช่วงฤดูร้อน มีความเชื่อว่าจะทำให้มีความเป็นอยู่ดี เมื่อไหว้เสร็จคนจีนจะเอาไปชุบน้ำตาลทรายขาว หรือน้ำตาลทรายแดงเพื่อนำมารับประทาน อันถือว่าจะทำให้เกิดสิ่งมงคลต่าง ๆ

การไหว้บะจ่าง

   เทศกาลไหว้บะจ่าง นิยมไหว้ในช่วงเช้า จุดธูป 3 ดอก หรือ 5 ดอก การไหว้ด้วยธูป 5 ดอกนั้น เพื่อระลึกถึงครูบาอาจารย์ พ่อแม่ และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ให้เข้าหลัก 5 ธาตุ หรือ โหงวเฮ้ง ของจีน ประกอบด้วย ธาตุดิน ทอง น้ำ ไม้ และไฟ ซึ่งมีส่วนเกี่ยวกับวิถีชีวิตโดยตรง

ในเมืองจีนยังคงความขลังตามประเพณีดั้งเดิมอยู่ โดยเขาจะเอาของไปไหว้ที่ริมแม่น้ำแล้วโยนบะจ่างลงไป แต่ถ้าเป็นการไหว้ในไทย ช่วงเช้าจะไหว้เจ้า ไหว้บรรพบุรุษตามปกติ แต่เพิ่มเติมบะจ่างเข้ามาด้วย

โดยในวันดังกล่าว ทุกคนอาจเตรียม บะจ่างเป็นเลขคู่ เช่น 2 ลูก 4 ลูก 6 ลูก หรือ 8 ลูกก็ได้ (เนื่องจากคนจีนเชื่อว่า เลขคี่เป็นพลังหยาง วันที่ 5 เดือน 5 เท่ากับพลังหยางซ้อนกัน 

จึงต้องมีพลังหยินจากเลขคู่ มาเพื่อสร้างสมดุลกัน) พร้อมกับ น้ำชา 5 ถ้วย และ ผลไม้มงคล 5 อย่าง มาตั้งโต๊ะไหว้ ได้แก่ ส้ม แอปเปิ้ลแดง สาลี่ แก้วมังกร และกล้วยหอม